De oproep van Terpstra om nee te zeggen tegen de 'kwade boodschap' van een bekende politicus pakt al even ongelukkig uit als de weigering van museumdirecteur van Krimpen om foto's van homo's met maskers van religieuze figuren tentoon te stellen. De ongetwijfeld goede bedoelingen van Terpstra en Van Krimpen worden maar al te gemakkelijk verdraaid tot pogingen om de uitingsvrijheid te beperken. En de politicus maakt daar natuurlijk dankbaar gebruik van. Het debat zit op slot, iedereen zit in de loopgraven en er wordt weer met scherp geschoten. Het kwaad in de boodschap komt niet meer ter discussie en de positie van homo's in Iran al helemaal niet.
Het probleem is dat elke suggestie van beperking of dwang in het politieke debat een tegenreactie oproept in de trant van: waarom mag dit niet en dat wel? Je verliest het altijd. Er zijn natuurlijk wettelijke beperkingen, ook voor het politieke debat, en er zijn regels om die toe te passen. Maar een film die nog niet gemaakt is kun je moeilijk aan een rechterlijk oordeel onderwerpen en de foto's waren ook nog niet tentoon gesteld. Als je ze dan om openlijk politieke redenen weigert, zoals Van Krimpen deed, dan vraag je om problemen
Het lijkt me overigens zeer onwaarschijnlijk dat een rechter de foto's met de maskers van de Iraanse Sooreh Hera zou verbieden. Ze zijn misschien wel kwetsend voor gelovige moslims, maar aanzetten tot haat en geweld tegen een godsdienstige groepering kan ik er toch moeilijk in zien. Het is een politiek statement, dat wel. Kunstzinnig vormgegeven, maar zoiets moet toch kunnen in een museum. Niemand wordt er onverhoeds mee geconfronteerd. Je hoeft het niet te zien. Maar de kunstenares moet zo'n statement wel kunnen maken.
In de NRC schrijft Hedi de Vree, freelance journalist in Jordanië, dat we in Nederland meer op de wet moeten vertrouwen om problemen op te lossen en niet moeten handelen uit angst. In plaats van te proberen een rotfilm te voorkomen doet het kabinet er beter aan uit te leggen waarom er in Nederland ook rotfilms gemaakt en getoond mogen worden. Of discutabele kunstwerken in een museum mogen hangen. Nu mijden we de discussie en geven daarmee ook het signaal af dat we zo'n discussie eigenlijk niet mogelijk achten. Een belediging voor de meerderheid van moslims die zich gekwetst zou kunnen voelen, zegt de Vree terecht. En, voeg ik er aan toe, weer een bijdrage aan het vergroten van de kloof en een gemiste kans op een maatschappelijk debat. Zie ook de uitzending van Nova van 7 december
Sooreh Hera, vrijheid van de kunst
1 opmerking:
eens!
ik bedacht me later - stel dat die museumdirecteur dit allemaal als een stunt heeft gedaan - dat hij nu ineens zou zeggen: natuurlijk ga ik het wel tentoonstellen, wat dachten jullie nou, dit was alleen maar om extra discussie los te maken over het feit dat het tegenwoordig blijkbaar normaal is geworden om een kunstwerk dat gevoelig ligt te weigeren, ik heb het alleen maar gedaan om te laten zien dat allerlei mensen, van de man-in de straat t/m respectabele professoren , mijn zogenaamde beslissing nog zouden verdedigen ook. ik heb het alleen maar gedaan om te laten zien dat ik er gewoon mee weg kan komen, dat ik kan zeggen 'het is niet uit angst' en dat iedereen daar dan maar genoegen mee neemt. dat wilde ik laten zien - en nu ga ik die foto's uiteraard gewoon tentoonstellen want ik ben museumdirecteur in een vrij land.
dat zou ik echt een goede stunt hebben gevonden.
en dat hypothetische scenario geeft me extra bewijs dat de keuze van deze directeur niet de juiste is geweest.
Een reactie posten