17 juni 2009

Hoge Raad wijst poging tot muilkorven af


De demonstrant die na de Schipholbrand in 2005 met de poster "Reisbureau Rita: arrestatie - deportatie - crematie, adequaat tot het bittere einde" op tv kwam is tot in de hoogste rechtsinstantie achtervolgd. De Hoge Raad heeft gisteren het beroep in cassatie verworpen (LJN: BG7750, Hoge Raad , 07/12748). En dat is een belangrijk vonnis voor de vrijheid van meningsuiting. Het OM dat deze zaak na eerdere vrijspraak bij de politierechter en het hof niet wilde laten zitten was duidelijk uit op een beperking van de ruimte voor kritiek op gezagsdragers. Volgens justitie riep de poster het beeld op dat Verdonk bewust vreemdelingen liet deporteren en cremeren. Ook stelde het OM dat de poster associaties oproept met nazipraktijken.
De HR stelt vast dat de poster verwijst naar concrete feiten en gebeurtenissen en vindt dat de toonzetting van de poster duidelijk spottend en overdreven is. Het is kritiek op het beleid van de minister, scherpe kritiek, en volgens de rechtbank was het op het randje. Maar dat wil niet zeggen dat de staat hier een stokje voor kan steken. En dat is nu precies de essentie van de vrijheid van meningsuiting.
De Raad bevestigt dus terecht de uitspraak van het hof dat in dit geval de vrijheid van meningsuiting zwaarder weegt dan het smadelijke karakter van de poster. Hij noemt daarbij een aantal uitspraken van het Europese Hof in Straatsburg en oordeelt dat een beperking van de vrijheid van meningsuiting vanwege een 'dringende maatschappelijke noodzaak' hier niet aan de orde kan zijn. Ook is er geen sprake van een oproep tot geweld.
De vergelijking met het nazisme wordt ook afgewezen. De verdachte had eerder ontkend dat hij deze vergelijking wilde maken. Hij heeft duidelijk verwezen naar de Schipholbrand. Het gebruik van de termen 'deportatie' en 'crematie' legt ook niet onmiddellijk het verband met de jodenvervolging. Deze redenering roept wel de vraag hoe het oordeel zou zijn uitgevallen als de associatie met nazipraktijken wel erkend was. Zou er dan wel sprake zijn van een 'dringende maatschappelijke noodzaak' om de uitingsvrijheid te beperken? We zullen hier wellicht meer over horen als de zaak-W. tot een de Hoge Raad is uitgeprocedeerd.


,

14 juni 2009

De dood van een schilder


Premier Balkenende heeft een nieuw doofpotprobleem. Topambtenaren en de landsadvocaat zouden 'ernstig belastende' documenten hebben achtergehouden over de oorzaak van de brand in het Catshuis in 2004 waarbij een schilder om het leven kwam. Het TNO-rapport waarin staat dat de wandbekleding in het Catshuis een belangrijke oorzaak was van de snel om zich heen grijpende brand is achtergehouden waardoor de mogelijke aansprakelijkheid van de ministeries van Algemene Zaken en Vrom niet aan het licht kwam. Een verslag van een 'zeer gevoelig' overleg tussen de topambtenaren heeft volgens RTL, dat deze zaak vorige week onthulde, jarenlang in de kluis van de landsadvocaat gelegen. Het OM kreeg het rapport niet te zien. Het concentreerde zich alleen op het gebruik van thinner als oorzaak van de brand, kon niet bewijzen dat ambtenaren daarvan op de hoogte waren en wees daarom alleen het schildersbedrijf als medeschuldige aan.
De advocaat van de weduwe van de schilder spreekt nu terecht over frustratie van de rechtsgang en wil het rapport van de Rijksrecherche waarin de hele gang van zaken beschreven staat zien. Maar voorlopig is het rapport alleen ter inzage voor leden van de Tweede Kamer die er later deze maand een debat over zullen voeren.
Balkenende wast intussen zijn handen in onschuld. Hij wist van niets en staat voor de integriteit van zijn ambtenaren. Ze hadden het TNO-rapport misschien beter wel door kunnen sturen aan het OM, maar hij begrijpt dat ze dat niet gedaan hebben want het was nog 'onvoldragen'. Kan hij daarmee wegkomen?
Het is pijnlijk om te zien hoe politici wegkruipen in de Haagse kaasstolp als er verantwoording moet worden afgelegd. Dit is koren op de molen van de anti-politiek en tast het vertrouwen in de rechtsstaat voor de zoveelste keer aan. Blader eens door de 210 reacties op het Telegraaf-artikel over deze affaire. Wil JP echt door GW overtroeft worden bij de volgende verkiezingen?