09 juni 2015

Predikers op de zwarte lijst

Het kabinet wil een lijst aanleggen van islamitische predikers die haat zaaien. Die zouden dan geen visum meer krijgen, waardoor onrust zoals onlangs in Rijswijk en Utrecht kan worden bezworen. Het probleem is nog dat er ook ongewenste predikers binnen de EU leven die geen visum nodig hebben. VVD-Kamerlid Ockje Tellegen wil een actievere houding van het kabinet. Ze vindt dat er één lijst moet komen waarop alle ongewenste imams staan, dus ook als ze uit een Europees land komen. Het liefst wil ze dat er ook een Europese lijst komt, waar Nederland op moet aandringen. Minister Van der Steur vindt het voorstel "interessant", maar hij zal ook wel weten dat het vrijwel uitzichtloos is om voor een gebaar richting PVV-sympathisanten 28 landen op dit punt op één lijn te krijgen.





Wat is een haatprediker? Een door GeenStijl geknipt fragment uit een discussie op radio 1 gisteren tussen een voorstander van zo'n zwarte lijst, CDA-Kamerlid Peter Oskam, en tegenstander Nourdeen Wildeman laat zien dat dit soort plannen niet zo eenvoudig zijn uit te voeren zonder zwaarwegende beginselen als de vrijheid van godsdienst en de gelijke behandeling aan te tasten. Oskam wordt door Wildeman uitgedaagd te reageren op een uitspraak tegen het homohuwelijk. Is dat haat zaaien? Als het Kamerlid uiteindelijk toehapt en bevestigend antwoordt onthult Wildeman de bron van zijn voorbeeld: de paus. Komt die dan ook op de zwarte lijst? Oskam weigert er verder op in te gaan en herhaalt dat hij geen predikers in het land wil toestaan die getuigen van antisemitisme en vrouwenhaat.

In het Nederlands Dagblad (pay-wall) bekent bijzonder hoogleraar Kerk in de Context van de Islam aan de VU Bernard Reitsma ambivalente gevoelens te hebben bij de kritiek op haatpredikers. Hij reageert op een artikel over de gastheer van de in Utrecht omstreden conferentie van islamieten, Suhayb Salam, voorzitter van de Al-Fitra-moskee in Utrecht. Salam stelt dat voor islamitische kinderen een ‘beschermingsopvoeding’ nodig is, zodat ze het onderscheid leren zien tussen gelovigen en ongelovigen, tussen gehoorzaamheid en zonde, tussen het paradijs en de hel. Reitsma neemt de nodige afstand van Salam, maar vraagt zich wel af of hij zelf ook niet tot haatprediker gebombardeerd zou kunnen worden. Want ook hij is van mening  "dat mijn kinderen moeten leren over hun innerlijk en hoe dat door God gemaakt is en op Hem is afgestemd; hoe ze ook de verkeerde weg kunnen kiezen, die geen vrede en zegen brengt. Dat ze niet gemaakt zijn om hun eigen begeerte en genot na te jagen, desnoods ten koste van anderen, maar om Christus centraal te stellen in hun leven, om zo tot zegen te zijn voor een wereld vol haatimams en vreemde journalisten. Het maakt wel degelijk uit wat je gelooft! (...) Het is duidelijk dat [een vreemde journalist] niet begrijpt wat religie voor een gelovige betekent. Los van wat je van Suhayb Salam moet denken, je bent nog niet meteen een fundamentalist – in de negatieve zin van het woord – als je ergens fundamenteel in gelooft. Het is nog geen verduistering als je dat geloof gepassioneerd wilt doorgeven aan jongeren en daarbij probeert te onderscheiden tussen goed en kwaad, geloof en ongeloof."

De actie van Oskam, Tellegen c.s. voor een zwarte lijst met islamitische predikers kun je zien als puur symbolisch. Het effect is bijzonder twijfelachtig gezien de uitgebreide mogelijkheden van predikers om hun publiek via het internet te bereiken. Om nog maar te zwijgen over de mogelijkheden om in de illegaliteit onder te duiken. Met nog veel nadeliger effecten. Maar het plan is bepaald niet onschuldig. Het betekent een (verdere) inperking van de uitingsvrijheid van een bepaalde groep mensen. Wie de aantrekkingskracht van gewelddadige delen van de islamitische beweging wil verminderen zou een dergelijke uitsluiting juist moeten proberen te voorkomen. Ik citeer hier nog maar eens de islamoloog Maurice Berger: "Waarom dwingen wij moslims impliciet 'ondergronds' te gaan om kennis te kunnen nemen van alle aspecten van hun religieuze traditie? Het lijkt mij dat je elke gelegenheid moet aangrijpen om de schaduwzijden van die traditie in het openbaar ter discussie te stellen, net als de wijze waarop islamitische populisten en militanten er een slaatje uit proberen te slaan."

Geen opmerkingen: