08 juli 2007

Burgemeesters en de vrijheid van meningsuiting


"Opsporing verzocht - George W. Bush - Terrorist". Vanwege een poster met deze tekst werd twee jaar geleden iemand in Rotterdam een nacht vastgehouden door de Rotterdamse politie. Burgemeester Opstelten dekte dit optreden achteraf en krijgt daarom nu kritiek van de Nationale Ombudsman. Het gemak waarmee Opstelten in zijn hoedanigheid als korpsbeheerder klachten daarover van de demonstrant ongegrond verklaarde, vindt de ombudsman ernstig te betreuren. Opstelten moet in zijn positie juist bevorderen dat burgers gebruik kunnen maken van hun democratische rechten, zonder dat ze geconfronteerd worden met censurerend en intimiderend politieoptreden, stelt de ombudsman in een aan Opstelten gerichte aanbeveling.
Opstelten is een recidivist op dit punt. In 2000 verhinderde hij demonstranten bij het bezoek van de Japanse keizer aandacht te vragen voor het leed dat de Japanners in de Tweede Wereldoorlog Indische Nederlanders heeft aangedaan. Later verbood hij rechtsextremisten te demonstreren. Na correctie door de rechtbank werden de demonstranten verbannen naar een afgelegen plek in het havengebied die door de politie volledig was afgesloten. Ook in 1995 toen hij nog burgemeester van Utrecht was verbood hij een demonstratie van rechts nadat een tegendemonstratie was aangekondigd.
“Ik
haal voor een betoging van CP'86 niet al mijn politie van stal” verklaarde Opstelten toen in De Volkskrant. “'Iedereen mag een demonstratie organiseren, maar als ik vermoed dat het uit de hand gaat lopen dan mag ik zeggen dat die demonstratie mij niet zo goed uitkomt.” De demonstranten, zowel van links als van rechts kwamen toch opdagen. De politie voerde172 (linkse) demonstranten louter op uiterlijke kenmerken als sjaaltjes af naar stadion Galgenwaard. Om dit optreden te rechtvaardigen wordt een wetsartikel van stal gehaald dat ooit bedoeld was om demonstraties van geüniformeerde NSB-ers tegen te gaan.
De huidige burgemeester van Utrecht, Brouwer, kan haar voorganger verbeteren als zij wat meer begrip zou tonen voor de klachten die demonstranten tegen de G8 hebben ingediend naar aanleiding van een uit de hand gelopen politie-optreden op 5 mei van dit jaar. GroenLinks organiseerde vorige week een debat naar aanleiding van deze kwestie, maar Brouwer gaf geen krimp omdat het 'onder de rechter was'. Een gemakkelijk excuus. Ook zonder in details te treden kan een burgemeester laten zien dat de overheid er ook is om het vrije woord in bescherming te nemen. Die gelegenheid liet mevrouw Brouwer voorbijgaan door slechts te wijzen op de regels uit de wet op de openbare manifestaties: er moeten afspraken worden gemaakt.
Burgemeesters kiezen voor de openbare orde en tegen het vrije woord, als we op deze voorbeelden af mogen gaan (er zijn trouwens vele vergelijkbare gevallen uit andere steden te noemen). Misschien kan er naar aanleiding hiervan nog een puntje worden toegevoegd aan het profiel van de nieuwe burgemeester van Utrecht die komend najaar geselecteerd moet worden: een soepele omgang met demonstranten, hoe hun boodschap ook moge luiden.


,

Geen opmerkingen: