Verkiezingsfolders en reclamedrukwerk

Ondanks oproepen van campagnecoördinatoren en partijleiders zijn er de afgelopen weken weer heel wat verkiezingsfolders in brievenbussen met stickers tegen "ongeadresseerd reclamedrukwerk" gestopt. Voor GroenLinks zijn deze stickers extra lastig. Je kunt achter de bestickerde brievenbussen milieubewuste en dus potentieel GroenLinkse kiezers vermoeden die je graag wilt oproepen om op je partij te stemmen. Maar je kunt ook bedenken dat juist deze bewoners geïrriteerd raken van al dat papier op de mat waar ze niet om gevraagd hebben. Dan bereik je een averechts effect. En de reputatie van GroenLinks als milieubewuste partij kan zo wel erg makkelijk op de hak worden genomen.
De laatste argumenten geven voor de campagenleiding van GroenLinks kennelijk de doorslag. Volgens de richtlijnen worden bestickerde brievenbussen overgeslagen. Of je belt aan. Of je 'adresseert' je folder ter plekke, een nogal dubieus alternatief dat natuurlijk evengoed irritatie kan opwekken.
Het probleem zit 'm in de geldende Code Verspreiding Ongeadresseerd Reclamedrukwerk. Deze code definiëert reclame als: "iedere openbare aanprijzing van goederen, diensten of denkbeelden", ongeacht de afzender. Daarmee is de handelsreclame gelijkgesteld aan alle communicatie tussen burgers. De partijen die deze code in de jaren negentig hebben opgesteld, de reclamebranche, de Consumentenbond en Milieudefensie, negeerden hiermee het verschil tussen de burger en de consument. Het is wel zo praktisch om alles maar reclame te noemen. Maar het gaat de meeste mensen die zo'n sticker op de deur hebben toch vooral om de hinderlijke hoeveelheid handelsreclame. Willen al die stickeraars ook communicatie van de overheid, van ideële verenigingen, scholen, kerken, politieke partijen uitsluiten? Is dit ooit gepeild bij de ontvangers? Met ongetwijfeld goede bedoelingen (spaar het milieu, verlos ons van de rotzooi) is met deze code van bovenaf eenzijdig ingegrepen in het vrije verkeer van informatie.
De stickers tegen het reclamedrukwerk raken niet alleen het milieu, maar ook onze grondrechten. Een democratie kan niet functioneren zonder een vrij verkeer van informatie. In verkiezingstijd is een volledig vrije communicatie cruciaal. Maar ook daarbuiten moeten overheid en politieke partijen onbelemmerd met burgers in contact kunnen treden. De stickers die ongeadresseerd handelsdrukwerk buiten de deur moeten houden zijn een belemmering voor het vrije verkeer van informatie. Natuurlijk hebben burgers het recht om nee te zeggen. Maar een ongespecificeerd nee tegen alle papier benadeelt de communicatie tussen burgers onderling en tussen burgers en overheid buitenproportioneel. Je zou op z'n minst een meer gespecificeerd nee moeten kunnen plakken op je brievenbus. Wie voor zichzelf het onderscheid tussen burger en consument wil maken moet dat kunnen doen. Puntje voor de komende verkiezingscampagen?



reclame, politiek