22 januari 2009

G.W. is nog niet veroordeeld


"Een zwarte dag voor de vrijheid van meningsuiting". Zo reageerde G.W. op de uitspraak van het Gerechtshof dat hij toch vervolgd moet worden voor haatzaaiende uitspraken jegens moslims. Dat is een voorbarige uitspraak, want hij is nog lang niet veroordeeld. En het enkele feit dat er een proces komt verdacht maken is bepaald geen blijk van respect voor de rechtsstaat. En dat geldt ook voor veel andere reacties op de uitspraak van het Hof zowel in positieve als negatieve zin waarin Wilders bij voorbaat al wordt veroordeeld of vrijgesproken. De terughoudendheid van GroenLinks op dit punt is heel begrijpelijk.
Ik denk wel dat veel Nederlanders nu onderhand wel eens van een rechter willen horen waar de grenzen van de vrijheid van meningsuiting liggen. Dat lijkt mij de positieve kant van een proces. Maar zowel een veroordeling als vrijspraak kunnen de PVV in de kaart spelen. En het (langdurige) proces is een garantie voor terugkerende media-exposure. Dus een feestdag voor de strijd tegen de intolerantie is het evenmin.
Als we kijken naar de gewraakte uitspraken van G.W. is er wel één groot risico. Namelijk dat het OM de ruimte gaat verkennen voor de uitbreiding van art. 137 die Hirsch Ballin voor ogen heeft. Hirsch Ballin wil belediging van bevolkingsgroepen ook indirect via hun geloof of een andere "eigenschap" (alsof geloof een eigenschap is..) strafbaar stellen. Dat is zijn alternatief nu het verbod op godslastering niet langer te handhaven is. Maar er is veel kritiek op dat plan. Met name de PvdA is er nog niet uit. Die hoopt dat Hirsch Ballin kan aantonen dat zijn voorstel in feite geen uitbreiding betekent van het bestaande artikel. En dat er dus ook geen sprake kan zijn van een inperking van de nu bestaande vrijheid van meningsuiting. Maar anderen waarschuwen voor een verkapt verbod op religiekritiek. "Als de Koran niet voor Mein Kampf mag worden uitgemaakt, raak je aan het hart van onze seculiere samenleving. Dan stel je religiekritiek strafbaar en geef je gelovigen meer rechten dan ongelovigen," zegt Meindert Fennema vandaag in De Pers. Het risico op een politiek proces wordt hiermee, nog even los van de PVV, wel erg groot.




,

18 januari 2009

Een zielige vertoning


In Brussel is ophef ontstaan over een kunstwerk dat de Tsjechische kunstenaar Cerný gemaakt heeft in de hal van een EU-gebouw. Alle landen zijn verbeeld in een zestien bij zestien meter groot object. De kunstenaar blijkt zo zijn eigen ideeën te hebben over de Europese lidstaten. Zo is Bulgarije in zijn kunstwerk verbeeld als hurktoilet (zie foto), Roemenië is het land van dracula, Denemarken is geheel van lego, Duitsland is gereduceerd tot "autobahnen", Frankrijk is in staking en Nederland is geheel onder water gelopen op een paar minaretten na (Geert had het niet mooier kunnen verbeelden).
De relatie tussen politiek en kunst is altijd een spannende geweest. De kunstenaar heeft ongetwijfeld voorzien dat de wenkbrauwen van de Brusselse ambtenaren uit een aantal landen op z'n minst zouden worden opgetrokken. Hij wordt op zijn wenken bediend. Bulgarije riep de Tsjechische ambassadeur op het matje. En de Tsjechische vice-premier Alexandr Vondra heeft zijn excuses aangeboden aan iedereen die zich beledigd voelt door dit controversiële kunstwerk.
Hoe moeilijk is het elke keer weer voor politici om enige afstand tot de kunst te bewaren en eigen ideeën van kunstenaars te respecteren. En hoe zwaar tillen politici, ten koste van al het andere, aan hun eigen imago. Wat een zielige vertoning eigenlijk.
,

16 januari 2009

Van Bommel en het antisemitisme


Twee weken geleden riep Harry van Bommel in een demonstratie tegen de oorlog in Gaza op tot de intifada. Hij kreeg heel wat over zich heen van collega-politici. Nu is er door Moszkowicz en anderen ook nog een aanklacht ingediend, wegens antisemitisme. Maakt dat enige kans? Zal het OM geen onderscheid maken tussen discriminatie van een bevolkingsgroep en een oproep tot verzet tegen een bezettingsmacht? In het Reformatorisch Dagblad ziet jurist De Blois toch wel mogelijkheden voor een veroordeling. Het woord "intifada" zit volgens hem "heel dicht aan tegen fysiek geweld, aanslagen tegen de staat Israël, dan wel Joden in het algemeen. Dat leert ons de geschiedenis." Van Bommels deelname aan de demonstratie kan volgens hem ook op zich al beschouwd worden als strafbaar, omdat de wet deelname aan een activiteit gericht op discriminatie wegens godsdienst of ras strafbaar stelt. Ten nadele van van Bommel zou ook nog gelden dat hij zijn uitspraken deed in een context waarin anderen "Hamas, hamas, joden aan het gas" riepen.
De Blois interpreteert de wet zo wel heel erg ruim. En zijn opvattingen over antisemitisme zijn op z'n minst discutabel. Israël is een joodse staat. Verzet tegen Israël is antisemitisme. Zo ongeveer. Dat maakt het allemaal wel heel erg simpel.
Collega jurist Nieuwenhuis is heel wat genuanceerder. "Het zou wel heel ver gaan als je bij het meelopen tijdens een betoging rekening moeten houden met alles wat er geroepen wordt. Of iets niet tegen de strafwet ingaat.” Je zou je ook kunnen afvragen of dan niet alle bezoekers van stadions waar Ajax speelt het gevaar lopen een proces aan hun broek te krijgen.
Intussen probeert de partij die Arubanen voor uitschot uitmaakt ook een graantje mee te pikken van de media-aandacht voor dit onderwerp. De regering wordt bestookt met vragen over bijeenkomsten die niet mogen plaatsvinden en sprekers die de toegang tot het land moet worden ontzegd. En de leider zelf neemt plaats op de tribune van de Rotterdamse Gemeenteraad om de aanpak van demonstranten die te ver gaan te ondersteunen. In Frankrijk, waar het nog wel wat harder toegaat, noemen ze dat de import van de Gaza-crisis.
,