Een omstreden tweet

In de marge van aanslagen zoals vorige week in Brussel vinden we ook altijd weer berichtjes over inperking van de vrijheid van meningsuiting. Een inwoner van Breda kreeg bezoek van drie politieagenten. Aanleiding was zijn reactie op het niet bevestigde bericht dat kinderen in een Belgische school geapplaudiseerd hadden voor de aanslagen. "Hoe geef je nog les als er in je klas door moslimkinderen geapplaudisseerd wordt?" twitterde hij. Het is tekenend voor het heersende klimaat in Nederland dat velen dachten dat hij zelf zoiets inderdaad had meegemaakt. Ook de politieagenten verkeerden in die veronderstelling en gingen er op af. De man bleek helemaal geen onderwijzer te zijn. Hij kreeg wel een waarschuwing. Ze hebben hem geen tweetverbod opgelegd, aldus BN De Stem, maar wel gezegd: doe dit nou niet, want het lijkt er nu op of jij die leraar bent. Dat kan reacties uitlokken.



Burgemeester Depla, die niet vooraf was geïnformeerd, vond het een "vreselijk domme actie" van de politie. Hij heeft de twitteraar excuses aangeboden. De plaatselijke VVD heeft om opheldering gevraagd. Volgens deze partij zou het bezoek alleen te verantwoorden zijn als de de veiligheid en openbare orde direct in gevaar zouden zijn, "wat hier ogenschijnlijk niet het geval was". Daar hebben ze een punt, al zal de politie dit waarschijnlijk niet beamen. In de ogen van controlefreaks is een spontane uiting over met veel spanning geladen gebeurtenissen zoals aanslagen al gauw een risico voor de openbare orde en de veiligheid. En veel angstige burgers zullen de alertheid van de politie alleen maar toejuichen.

Wat in tijden van spanning vaker gebeurt is dat het anders zo veel geroemde recht op vrijheid van meningsuiting snel onderuit geschoffeld wordt omdat mensen bang, boos of anderszins geëmotioneerd zijn. Terwijl dat recht juist dan zou moeten gelden. De vrijheid van meningsuiting is geen mooi weer artikel. Het lijkt misschien wenselijk om bij een hooglopend conflict beperkingen op te leggen teneinde de vrede te herstellen. Maar die beperkingen kunnen de spanning juist ook weer doen toenemen. Als er geen direct gevaar is voor (meer) geweld (a clear and present danger zoals de Amerikanen het noemen) kan de politie zich beter niet bemoeien met twitteraars en anderen die van hun hart geen moordkuil maken.