11 februari 2018

De koning en de politieagent

Het ziet er naar uit dat een Kamermeerderheid het voorstel van D66 gaat volgen om het strafrechtsartikel over de majesteitsschennis af te schaffen. De christelijke partijen hebben bezwaren. Nog niet zo lang geleden moesten ze een ander anker in hun moralistisch gedachtegoed loslaten toen het verbod op godslastering werd geschrapt. De seculieren hebben echter de meerderheid en zij snoeien genadeloos in de tradities van degenen die onvoorwaardelijk trouw willen blijven aan God, Koning en Vaderland. CDA-leider Buma probeert te redden wat er te redden valt. Maar Trouw- columnist Hans Goslinga weet wat er gaat gebeuren: 'Het gehele bestel moet worden losgemaakt van de ankers die voor anachronistisch (het koningschap) of irrationeel (God) worden gehouden. Op naar een ongelaagde, rationele samenleving waarin de koning, zo plat als een dubbeltje gemaakt, louter nog linten mag doorknippen.'

De Tweede Kamer sprak afgelopen week over een initiatiefwet van D66-Kamerlid Verhoeven. Die vindt een afzonderlijk artikel over belediging van het staatshoofd niet meer van deze tijd. Ook de aparte behandeling van een buitenlands staatshoofd kan volgens hem wel geschrapt worden. Daarvoor bleek vorig jaar al brede steun te bestaan na een incident in Duitsland met de Turkse president Erdogan. Verhoeven wil nu de koning op dit punt net zo veel bescherming bieden als alle andere Nederlanders. Doorn in het oog bij veel van zijn collega's is de absurd hoge straf (max. vijf jaar) die er voor majesteitsschennis gegeven kan worden. De man die in 2010 een waxinelichthouder naar de gouden koets gooide zat twee jaar in voorarrest en kreeg uiteindelijk een straf van vijf maanden wegens majesteitsschennis.



De regeringspartijen CDA, ChristenUnie en oppositiepartij SGP zijn tegen de initiatiefwet. "De koning vertegenwoordigt de eer van de natie en dat rechtvaardigt een afzonderlijke strafbaarstelling van het beledigen van de koning", zei CDA-Kamerlid Van Dam. Bovendien ligt het hem "als een steen op de maag" dat belediging van de koning alleen kan worden vervolgd na een klacht door het staatshoofd zelf. Andere partijen hebben er daarom voor gepleit de koning gelijk te stellen met een ambtenaar. Belediging van een ambtenaar in functie (politie, een ambulancemedewerker, een ambtenaar van de gemeentelijke bijstand) is apart strafbaar gesteld in de wet en kan door het OM worden vervolgd. De beledigde hoeft hiervoor dus zelf niet een klacht voor in te dienen.

Dat de koning eenzelfde behandeling krijgt als de politieagent zal voor de politici die de eer van de natie hoog willen houden wellicht niet acceptabel zijn. Er zitten naar mijn mening ook nog wel wat haken en ogen aan. De strafbaarstelling van de belediging van een agent is verdedigbaar als deze bij de uitoefening van zijn functie wordt gehinderd. Het handhaven van de openbare orde is een publiek belang. Belemmering daarvan hoeft niet te worden getolereerd. Dat geldt ook voor het werk van bijvoorbeeld ambulancepersoneel of de brandweer. Of loketambtenaren. Als scheldpartijen een direct negatief effect hebben op het werk van deze mensen is een straf op z'n plaats. Dat is dan geen kwestie meer van een gewone belediging. Het schaadt de uitvoering van publieke functies. En dat verdient daarom vervolging door het OM.

Maar gaat dit ook op voor de koning? Wordt hij bij de uitoefening van zijn functie geschaad door een cabaretier of een scheldpartij op sociale media? Ik kan me dat niet voorstellen. Het schadebeginsel dat de uitingsvrijheid kan beperken lijkt me hier niet van toepassing. In elk geval niet op dezelfde wijze als in het geval van pogingen om een agent te verhinderen de openbare orde te handhaven. Om van de ambulancemedewerkers nog maar niet te spreken. Wat overblijft in het geval van de koning is dan vooral weer de symbolische waarde die aan het koningshuis wordt toegekend. Gebrek aan respect voor symbolen lijkt me echter geen reden voor het passeren van een grondwetsartikel.

1 opmerking:

Anoniem zei

John Jorna mailt:
Het voorstel van Verhoeven past geheel in de traditionele tegenstelling tussen het regentendom en de Oranjes. Maakten de regenten er een potje van, dan riep het volk de Oranjes te hulp. De gebroeders de Witt hebben het gemerkt.
Wil GroenLinks een partij van regenten zijn? Of wil GroenLinks het volk vertegenwoordigen tegen een coalitie, die weinig doet tegen de armoede in Nederland (130.000 kinderen leven in armoede) en wel de zeer welgestelden aanzienlijke belastingkortingen geeft en een cadeautje van 5 miljard aan ook buitenlandse aandeelhouders verstrekt. Maar ja, ook de Oranjes hebben nogal wat aandelen.
Al met al vind ik het een buitengewoon flauw initiatief, een kwajongensstreek. Serieuze politiek onwaardig.