11 september 2012

Vrij flyeren


Verkiezingen zijn hoogtepunten in een democratie. Daarom is het in verkiezingstijd extra belangrijk om de vrijheid van meningsuiting alle ruimte te geven. Ondemocratische regimes herken je bij uitstek aan de inperking van de uitingsvrijheid in de periode voorafgaande aan de verkiezingen.
Nederland wil niet vergeleken worden met Rusland, om maar eens een voorbeeld te noemen. Dus is er geen Nederlandse politicus die op de een of andere wijze beschuldigd wil worden van het belemmeren van de vrijheid van meningsuiting of de persvrijheid. SP-leider Roemer was dan ook heel erg voorzichtig toen hij zich afvroeg of het misschien mogelijk was de publicatie van verkiezingspolls in de laatste weken voor de verkiezingen te verbieden, zoals dat in Frankrijk gebeurt. Roemer wil van de hype af die de polls in zijn ogen veroorzaken. Maar waar komt de hype vandaan? Van de cijfers? Of van de interpretatie van de cijfers door politici en journalisten? Met Roemer zou ik wensen dat er voorzichtiger wordt omgesprongen met de cijfers, maar dat kun je helaas niet voorschrijven aan degenen die er over spreken zonder de vrijheid van meningsuiting aan te tasten.
Een terugkerende klacht bij verkiezingen betreft de borden langs de weg. De Gemeente Haarlemmermeer verbood een megagroot spandoek van de Partij voor de Dieren langs de A4 ("Houd vast aan je idealen") vanwege het bestemmingsplan en het welstandsbeleid op straffe van een dwangsom van tienduizend euro.De PvdD liet de idealen even los en haalde de spandoeken weg. Voor een alternatieve plek heeft een anonieme idealistische sponsor inmiddels 1000 euro geboden.
Het is begrijpelijk, maar wel jammer dat de PvdD het niet op een proces heeft laten aankomen. Nu missen we een rechterlijke afweging tussen het grondrecht en bureaucratische normen in de context van deze voor de democratie cruciale periode. 

Op een ander gevoelig punt, het flyeren, heeft de rechter onlangs duidelijk gekozen voor de vrijheid van meningsuiting. De Amsterdamse politierechter sprak eind augustus iemand vrij die vier jaar geleden gearresteerd was omdat zij geen gehoor gaf aan de sommatie van bijzondere opsporingsambtenaren (boa's) om te stoppen met het uitdelen van flyers bij het kantoor van een uitzendbureau. De boa's hadden volgens de rechter een verkeerde uitleg gegeven aan de APV die daar geldt. Flyeren voor reclamedoeleinden is wel verboden volgens de APV van Amsterdam-Centrum, als het gaat om een actie met politieke of maatschappelijke doeleinden geldt het verbod niet. En bij deze actie ging het om een protest tegen de medewerking van het uitzendbureau aan het uitzendbeleid van vluchtelingen uit detentiecentra.
Opmerkelijk is de verontrusting die de rechter aan het eind van het vonnis uitspreekt over het feit dat de betrokken ambtenaren kennelijk niet uitgingen van het primaat van het grondrecht, geen besef toonden van de fout zij begingen en -wat misschien nog erger is- daar ook niet door hun leidinggevenden op aangesproken zijn. Het doet erg denken aan andere gevallen waarin de politie veel te strikt reageerde op mensen die gebruik maakten van het grondrecht om hun mening te uiten, zoals in Zaandam, Utrecht , Amsterdam en nogmaals Utrecht. Om enkele voorbeelden uit een lange rij te noemen. Ik hoop dus dat die verontruste rechter gehoor krijgt bij de politiechefs.

Geen opmerkingen: