Rechts kaapt de vrijheid van meningsuiting

Vrijheid van meningsuiting hoort in mijn ogen bij het gedachtegoed van links. Het recht van burgers om zich vrijelijk te uiten en het verbod van de overheid om daar beperkingen aan op te leggen zijn onmisbare voorwaarden voor een democratie. Zo belangrijk dat het in de grondwet is vastgelegd. Zonder die uitingsvrijheid kunnen burgers niet participeren in het bestuur en ook niet opkomen voor hun rechten als die door de staat of een ander machtig instituut worden bedreigd. De arbeidersbeweging heeft evenals andere emancipatiebewegingen haar vooruitgang te danken gehad aan de uitingsvrijheid, de demonstratievrijheid, de persvrijheid en alle rechten die daarmee verbonden zijn.

Maar nu lijkt het er op alsof de vrijheid van meningsuiting is gekaapt door rechts. Rechtse blogs maken steeds vaker een punt van de beperking van de vrijheid van meningsuiting die men meent te zien in commentaren, tweets en uitspraken van linkse politici en journalisten. Zoals hier. Het is maar een bijvoorbeeld. De beperking heeft dan vooral betrekking op taalgebruik in de omgang met minderheden. Links stelt zich politiek correct op en klaagt naar racisme of seksisme neigende uitingen aan. Rechts ziet hierin steevast een aantasting van de vrijheid van meningsuiting. De linkse columnist wijst met een beschuldigende vinger naar mensen die niet deugen, de rechtse columnist slaat terug met kwalificaties als ‘Spaanse inquisitie’, ‘moraalpolitie’, ‘zedenmeesters'.


Met een politiek correcte houding en steeds strengere normen voor het taalgebruik stelt links zich kwetsbaar op. De racist verandert zijn gedrag niet als hij daarop wordt aangesproken. Hij klaagt zijn criticus wel aan als iemand die zijn vrijheid beperkt. Moralisme heeft slechts een beperkt effect en vaak een averechts effect. Het wordt opgevat als aanval op de integriteit en als teken van gebrek aan respect. Het lokt een anti-reactie uit die dan doorgaans heviger en vijandelijker is. Niet zelden volgt een spiraal van moddergooien.

Opiniemakers uit het kamp van de PVV en Forum voor Democratie schermen met ultrarechtse filosofen die hedendaags politiek correct denken in verband brengen met 'cultuurmarxisme'. Dat is een door rechts bedachte verzamelnaam voor linkse politiek die in het spoor van de culturele veranderingen van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw opkomt voor geestelijke en seksuele vrijheden, de emancipatie van minderheden en de tolerantie tegenover andere culturen. De conservatieven, zoals Baudet, die hier een gevaar in zien voor de westerse beschaving onderstrepen hun waarschuwende woorden met de theorie van het 'cultuurmarxisme' die de linkse culturele revolutie laat uitmonden in een totalitaire samenleving waar geen enkele vrijheid meer bestaat.

Het tragische is dat links ter bescherming van minderheidsgroepen steeds strengere normen gaat aanleggen voor politiek correct denken, spreken en schrijven. Dat voedt de opvatting van rechts dat links burgerlijke vrijheden veronachtzaamt en op het tweede plan plaatst. Rechts kan zo de vrijheid van meninguiting kapen als een onderwerp dat bij Wilders en Baudet in betere handen is dan bij 'de linkse kerk'. Een rechts blad als Elsevier pronkt deze week met de rector-magnificus van de Leidse Universiteit die op zijn universiteit 'ook voor controversiële ideeën ruimte' wil bieden. Het blad citeert PVV onderwijswoordvoerder Beerta die zegt dat hij alleen op de Leidse Universiteit is uitgenodigd voor een gesprek over de aantallen buitenlandse studenten. De suggestie is duidelijk: de Leidse universiteitsbestuurder wijkt af van de overwegend linkse tendens op de Nederlandse universiteiten.

Ik vind dit tragisch omdat de vrijheid van denken en spreken door politiek correct links wordt 'ingeleverd' bij rechts, waar het alleen dient als stok om links mee te slaan. Rechts vult die vrijheid ook alleen rechts in: ik moet alles kunnen zeggen. Punt. Van rechts is weinig tolerantie te verwachten als het om afwijkende meningen van anderen gaat. Dat mag links wel wat vaker laten horen zonder in dezelfde fout te vallen.

[foto dcJohn cc]