Een filosofiedocent van de Haagse Hogeschool is onder vuur komen te liggen na het openbaar maken van een videofragment over de wijze waarop zij ethische vraagstukken behandelt. Ze liet haar studenten doordenken over een moordpoging op Hitler en stelde de vraag: ‘Want als ik wél Hitler mag vermoorden, waarom zou ik dan ook niet de handlanger van Hitler mogen vermoorden? Of Trump op dit moment? Of Baudet?’
Het videofragment veroorzaakte nogal wat ophef vorige week. Niet in de laatste plaats door de reactie van Forum voor Democratie. De partij schoot meteen in de slachtofferrol en sprak van ontoelaatbare „haat” en „geweldsfantasieën". De Haagse Hogeschool nam de docent in bescherming en verklaarde dat het citaat uit zijn verband is gerukt.“Vanuit ethisch perspectief heeft de docente een voorbeeld gegeven van onjuist redeneren. Er is op geen enkele manier sprake van aanzet tot haat of erger. Wij betreuren het dat deze citaten uit hun verband zijn getoond en daarmee een verkeerde indruk kunnen wekken.”
Context
Het noemen van Trump en Baudet na de 'handlanger van Hitler' is wel wat ongelukkig, zoals de docent zelf zich ook al meteen realiseerde. Maar in de context van een college over ethische vraagstukken is de vraag op zich legitiem. Het voorbeeld stemt tot nadenken over zuiver redeneren, er gaat geen suggestie van uit om Trump of Baudet om te leggen. De kwestie laat wel zien hoe gemakkelijk het is om ophef (en vertier) te genereren door uitspraken, feiten of gebeurtenissen uit zijn verband te halen.
De context van uitspraken nuanceert en biedt doorgaans aanknopingspunten voor een weerwoord en een debat waarin een afweging gemaakt kan worden van verschillende argumenten. Zonder context kunnen daarentegen uitspraken ingezet worden als eenzijdige wapens in een gepolariseerd debat waarin uitsluitend het eigen gelijk telt.
Polarisatie
Het klimaat voor een gezonde uitwisseling van standpunten lijdt onder een toenemende polarisatie. In sommige landen lijkt dat veroorzaakt te worden door een permanente en hardnekkige tweedeling in de politieke verhoudingen. In de VS worden, zeker nu aan de vooravond van de verkiezingen, alle uitspraken en nieuwsberichten gelabeld als pro-Trump of pro-Biden. Zoals in het Verenigd Koninkrijk alles in het teken stond en nog steeds staat van de Brexit. Nederland wordt nog altijd in hoge mate beïnvloed door de angelsaksische politieke cultuur en de berichtgeving van over zee. Polariserend extreemrechts haalt zijn inspiratie (en zijn inkomsten) merendeels uit de deze hoek. Hetzelfde geldt voor de complottheorieën van de viruswaanzinnigen. Voor een gezond debatklimaat zouden we misschien wat voorzichtiger moeten zijn met de de import van die polariserende angelsaksische politieke cultuur.
[foto: Jeroen Musch/atelier PRO CC The Hague University 12]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten