De Tweede Kamer hield hoorzittingen met de beoogde ministers voor het nieuwe kabinet-Schoof. Het experiment heeft gemengde reacties opgeroepen. De Kamerleden mochten vragen stellen, maar er was geen ruimte voor debat. De kandidaat-bewindslieden van de PVV kregen vooral vragen over uitspraken die ze in het verleden hebben gedaan. De meeste aandacht ging uit naar Marjolein Faber en Reinette Klever die doorgezaagd werden over hun eerder ingenomen standpunt ten aanzien van de 'omvolking'. De omvolkingstheorie draait om het idee dat door een bewuste strategie van een elite, immigranten en vooral mensen van kleur de "blanke" westerse cultuur verdringen.
Faber nam afstand van de term vanwege de 'connotatie met het verleden'. Ze doelde daarbij op de omvolking die de nazi's in de jaren veertig nastreefden. Maar de complottheorie die extreemrechts nu verspreidt heeft een geheel andere inhoud. De nazi's streefden in het oosten naar 'Lebensraum' en daarvoor moesten slavische volken worden 'gegermaniseerd'. De omvolking die Baudet en zijn PVV-adepten aanhangen gaat over een bewuste strategie van de elite om het eigen volk 'te vervangen door Afrikanen en Arabieren', zoals de bedenker, Renaud Camus, jaren geleden voorspelde. De hedendaagse racisten hanteren een bedreigend, angstaanjagend concept om 'het volk' tegen 'de elite' op te zetten.
In de hoorzittingen en de publiciteit eromheen is de aandacht vooral uitgegaan naar het gebruik van het woord 'omvolking'. De kandidaat-ministers namen afstand van de term of gaven er een andere inhoud aan (een 'feitelijke demografische ontwikkeling' volgens Klever) en dat was dat. Maar, constateert Erik van Ree in de NRC, 'het gedachtegoed er achter blijft buiten schot'. 'De critici van de beoogd PVV-minister van Asiel en Migratie zijn ontevreden maar kunnen weinig uitrichten. Hun kritiek was immers overwegend gericht op de term ‘omvolking’, en de oorsprong daarvan, niet op de gedachte erachter. Ze zijn door Faber in de kuil geduwd die zij voor haar gegraven hadden.' Een gemiste kans voor de oppositie, vindt Van Ree.
De alleenzaligmaking van het woord
Hier raken we aan een kenmerk van de hedendaagse politiek: de oppervlakkigheid, het gebrek aan diepte in het debat en de focus op het gebruik van woorden. En dat geldt zowel voor links als voor rechts. Het gebruik van de juiste woorden is een toetssteen geworden voor politieke oordelen. De politicus die er het best in slaagt de juiste woorden te kiezen voor zijn of haar achterban krijgt de meeste steun. Denkbeelden en ideologieën achter die woorden staan niet meer ter discussie. Laat staan de daden die door mooie woorden verhuld moeten worden. Het is de verpakking van de boodschap in woorden die de score op de populariteitsladder bepaalt. Het is reclame in optima forma. Alles wat daarachter ligt, de inhoud van de politiek, de details van plannen en maatregelen, de wetenschappelijke onderbouwing, de ideologie, het mensbeeld, het speelt buiten een kleine kring nauwelijks meer een rol. Het tekent de zwakte van het huidige parlementaire bestel.
[foto: Sebastiaan ter Burg CC]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten