Onhandig verbod

De Gemeente Den Haag heeft opnieuw een demonstratie van Viruswaanzin verboden. Vorige week verbood burgemeester Remkes een demonstratie vanwege de te verwachten drukte en omdat de organisatie een opzet had gekozen die meer op een festival leek, een vorm van een bijeenkomst die onder de huidige coronamaatergelen niet is toegestaan. Uiteindelijk kwamen er wel demonstranten naar het Malieveld. Die mochten een half uurtje 'gewoon' demonstreren van Remkes en moesten daarna naar huis. Het eindigde met een optreden van de ME tegen provocerende hooligans uit het voetbalsupporterscircuit.

Nu verbiedt Remkes een nieuwe demonstratie 'op dezelfde gronden als vorige week, zegt de gemeente Den Haag. Volgens de burgemeester vormt het protest een gevaar voor de volksgezondheid vanwege de verwachte hoge opkomst. Ook bestaat de kans op ernstige wanordelijkheden. Verder zijn er geen aanwijzingen dat de organisatie bereid is maatregelen te nemen om de demonstratie in goede banen te leiden, zegt de gemeente.'

Het is niet duidelijk of er van de kant van de Gemeente pogingen zijn gedaan om een oplossing te vinden. Willem Engel, een van de organisatoren: '"Voor mij is er geen twijfel over dat dit een politieke zaak is.” Ondanks het verbod gaat hij zondag naar het Malieveld: ,,Wij zijn er op persoonlijke titel. Ik nodig iedereen uit om te komen. Het is ons recht om te demonstreren.”'


Twee maten

Het is een onhandig besluit, op z'n minst. De Viruswaanzin beweging zit vol met complotdenkers en andere wantrouwige mensen die geen geloof meer hechten aan het coronabeleid van de regering, het RIVM, de wetenschap, de politiek en de rechtspraak. Het verbod zal hun wantrouwen bevestigen, zoals Engel dat al duidelijk maakte. Maar erger is het dat een nieuw verbod velen die nu nog twijfelen over de juistheid van de overheidsmaatregelen zal overhalen de kant van de demonstranten te kiezen. Het verbod op een tegendemonstratie zal als averechts effect hebben dat meer mensen de versoepelde maatregelen die de regering deze week afkondigde aan hun laars gaan lappen. Een beleid waar je geen kritiek op mag hebben riekt naar een dictaat, een democratie onwaardig.

Daarbij komt onvermijdelijk de vergelijking die gemaakt zal worden met de reeks van Black Lives Matter demonstraties die de afgelopen weken in alle grote steden hebben plaatsgevonden. Terecht of niet. Als er één punt is waarop ontevreden en wantrouwig Nederland ontvlamt dan is het wel het vermoeden dat er met twee maten gemeten wordt. Zij wel, en wij zeker niet? De populisten krijgen de kiezers gratis en voor niets in de schoot geworpen. Het gaat opnieuw ten koste van het vertrouwen in de rechtsstaat.

Tenslotte nog een inhoudelijk bezwaar. Ik weet dat het demonstratierecht vereist dat er niet op inhoudelijke gronden wordt beoordeeld. Toch is in dit geval de inhoud niet zonder risico. Het gaat om grondrechten, de vrijheid om te bewegen en de kritiek op de staat die burgers onnodig aan banden legt. Dat is iets anders dan wanneer het gaat om stikstof of om conflicten over het inkomen. Ik ben het niet eens met Viruswaanzin, maar het protest raakt wel heel fundamentele zaken in onze democratische rechtsstaat. Ik zou er daarom geen bezwaar tegen hebben als de liberaal Remkes dit stilletjes toch zou laten meewegen bij een poging om het protest alsnog in enigerlei vorm doorgang te laten vinden. Al was het maar om een nieuwe slag met de ME te voorkomen.

[foto: Gerard Stolk CC, Skyline Den Haag en Malieveld]