16 april 2022

Mediablokkades


De Russische mediatoezichthouder Roskomnadzor heeft de Russischtalige website van The Moscow Times geblokkeerd. Erg verrassend is dat niet. Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne zijn minstens veertig onafhankelijke websites geblokkeerd. Nog niet verboden media zijn onderhevig aan zware censuurmaatregelen. The Moscow Times van de Nederlander Derk Sauer wordt sinds kort in Nederland gemaakt. Opmerkelijk is dat alleen de Russischtalige versie is geblokkeerd. De Engelstalige versie is nog steeds toegankelijk. De Russische kan ook nog worden gelezen via een VPN-verbinding en vanuit het buitenland. 

Dat het Poetin-regime weinig respect heeft voor de persvrijheid hoeft niet te verbazen. Onafhankelijke media hadden het er al moeilijk genoeg en in oorlog tolereert de staat uitsluitend nog propaganda. Maar dat de Europese Commissie nog geen week na de inval van Rusland in Oekraïne de Russische staatsmedia RT en Sputnik met hun websites en Twitteraccounts ontoegankelijk maakte voor Europese burgers verbaast wel. 'Dit is buitengewoon onverstandig,' verklaarde de Nederlandse Vereniging van Journalisten, 'omdat het niet aan staten is om nieuwskanalen indirect te laten blokkeren. Daarmee ondermijnt Europa de fundamenten van een vrije pers en zet het de deur open naar een staatsgereguleerde nieuwsvoorziening, waar niet langer de burger in staat is om een vrije keuze te maken uit het nieuwsaanbod.' Eigenlijk doet de Europese Commissie hier precies hetzelfde als Poetin, meent de NVJ.

Paternalisme

'De systematische manipulatie van informatie en desinformatie door het Kremlin is een actief middel in de aanval op Oekraïne', zo verdedigde EU-buitenlandchef Borrell de maatregel van de Commissie. Maar dat wisten we toch al wel? Wie verwacht van Rusland nu objectieve informatie? Er zit een akelig paternalistisch trekje achter deze poging om staatscensuur te vergoelijken. Borrell acht ons kennelijk niet in staat om de staatspropaganda van de Russen te doorzien. En hij heeft ook geen oog voor de rol van de onafhankelijke Europese media die voor het nodige tegenwicht kunnen zorgen. 

Bits of Freedom constateerde verder dat democratische controle op de censuurmaatregelen ontbreekt. De blokkades zijn eenzijdig door de Commissie afgekondigd. Een kritische noot uit het Europarlement heb ik nog niet gehoord. Wel wordt van daaruit aangedrongen op 'actie tegen de virale verspreiding van desinformatie op sociale media, onder handhaving van de vrijheid van meningsuiting', zoals het Nederlandse Europarlementslid Kim van Sparrentak (GroenLinks) schrijft naar aanleiding van een brief die zij met een aantal collega's aan de Commissie heeft gestuurd. De eenzijdige maatregelen van de Commissie worden daarin niet genoemd. De brief is eerder te zien als een aansporing om nog meer te doen tegen desinformatie. Eén voorstel van de Europarlementariërs kan ik - met Bits of Freedom- van harte ondersteunen: financiële en logistieke steun voor de onafhankelijke media in Rusland die door Poetin zijn geblokkeerd. 

Blokkeer geen media, steun liever geblokkeerde media. Dat past beter bij de Europese democratische waarden die wij dezer dagen harder dan ooit moeten verdedigen. 

[foto: px177 CC]

Geen opmerkingen: