Geen nieuws

Op kerstavond was het belangrijkste nieuws op radio 1 de opschorting van de uitbetaling van tegoedbonnen bij V&D. Die bonnen zaten in kerstpakketten, onder andere van de Universiteit Twenthe. Teleurgestelde medewerkers werden voor de microfoon geïnterviewd. De leverancier van de kerstpakketten mocht verklaren dat ze druk bezig waren een oplossing te vinden. Verder geen nieuws. Het journaal van 8 uur opende met kerkgangers die aan de kerkdeur werden ondervraagd over de betekenis van het kerstfeest vandaag de dag. De antwoorden bevatten alle bekende clichees. Daarna volgden filmpjes van kerst in andere landen met onder meer surfende kerstmannen in Australië. Verder ging het over shoppen, de drukte in de supermarkten en de overbelasting van de pinautomaten. En natuurlijk over het warme weer. Het belangrijkste nieuws is altijd het weer, na de files dan.

Het nieuws als venster op de wereld bestaat niet meer. Het is een venster op de huiskamer van de gemiddelde Nederlander met zijn gevoelens, denkbeelden, angsten en zorgen. Het is niet meer de Verrekijker, het Jeugdjournaal uit de jaren vijftig. Het is meer een spiegel geworden van de familie Doorsnee.


Tv is een soort haardvuur waar je 's avonds omheen zit en elkaar verhalen vertelt, zegt tv-recensent Beerekamp in De Groene van 17 december. Maar er worden geen verhalen aan elkaar verteld. Er worden beelden voorgeschoteld. Vertekende beelden die meer angst en zorg oproepen dan noodzakelijk. Dat mensen onderzoekers naar de publieke opinie keer op keer laten weten dat ze zich zorgen maken ove wat er in de wereld gebeurt terwijl ze tegelijkertijd zeggen dat het met hen zelf goed gaat is een effect van die vertekening volgens Geelen, een andere tv-criticus in hetzelfde interview. Beerekamp denkt dat dit een gevolg is van de commercialisering. Omroepen moeten kijkers vasthouden en dat doen ze door hen emotioneel te raken. Daarom is het achtuurjournaal vooral "volproppen, mensen in een winkelcentrum een microfoon voor de snufferd duwen en vragen of ze het lot van de Oeigoeren ook zo vreselijk vinden." Altijd de vraag: wat betekent dit voor u? Een meer afstandelijke benadering van het nieuws wordt bewaard voor het einde van de avond.

Het verschil met de Duitse tv is groot. Daar vinden we die afstandelijkheid nog wel in het nieuws en ook in talkshows waar politici en experts ruim de tijd krijgen om hun kennis en inzicht, ook over moeilijke onderwerpen, met anderen te delen. De Vlaamse tv heeft in het vroege journaal om 7 uur een groot blok buitenlands nieuws. Kom er eens om bij de publieke omroep. Het journaal gaat geheel volgens de wetten van de commerciële televisie steeds meer en meer lijken op Hart van Nederland.

De Nederlandse nieuwsmedia zijn die naam nauwelijks meer waard. Voor het nieuws kun je beter andere kanalen zoeken tegenwoordig.